Akdeniz’in huzurlu kıyılarında saklı, beyaz badanalı bir köy Cadaqués. 20. yüzyılın en sıra dışı sanatçılarından biri olan Salvador Dali için bir kaçış değil, tam anlamıyla bir ilham kaynağıydı. Sadece denizin ve rüzgarın değil, hayal gücünün de şekillendirdiği Dali evinin hikayesi 1930larda başlıyor.
Dali'nin Evi: Portlligat’ta Bir Hayal Durağı
Dali’nin en çok sevdiği ve hayatının büyük bölümünü geçirdiği evi, Cadaqués'in doğusunda yer alan Portlligat koyunda yer alır. Bu ev, farklı zamanlarda satın alınan birkaç balıkçı kulübesinin birleştirilmesiyle oluşmuştur. Dışarıdan sade görünen bu yapı, içeri adım attığınızda Dali'nin rüyalarının fiziksel bir tezahürüne dönüşür.
Bembeyaz duvarların arasındaki renk patlamaları, sıradışı objeler, yumurta şekilli çatılar ve her pencereden görülen Akdeniz... Bu ev, sadece yaşamak için değil, düşünmek, yaratmak ve hissetmek için inşa edilmiştir.
Portlligat’taki Labirent: Dali’nin Evinin Doğuşu ve Evrimi
1930 yılında Dali, Cadaqués yakınlarındaki Portlligat koyunda, “Lídia Noguer” adlı balıkçı tarafından kullanılan sadece 4 m²’lik küçük bir kulübe satın aldı. Bu yapı, çalışma, uyuma, yemek yeme ve giriş holü işlevlerini bir arada barındıran adeta bir "anne karnı" gibiydi.
1932’te ikinci kulübeyi satın alanDali, 1935 yılında yerel ustalarla stüdyosunu kurdu. Beyaz badana, halılar, kadife döşemeler ve kuru çiçeklerle süslenen bu bölümler, dalgaların evin kapısına kadar geldiği manzaralarla çevriliydi.
1942’de üçüncü kulübe kütüphane olarak eklendi. 1948–49 yıllarında bu yapı ve zeytinlik genişletildi; Gala ikinci stüdyoyu takiben Dali’nin çalışma alanlarını oluşturdu.
1954–60 yılları arasında yüzme havuzu, yazlık yemek odası, oval oda ve güvercinlik gibi dış mekânlar tasarlandı. Hatta 1958’de “Via Làctia” adı verilen Milky Way Yolu, denizin kenarında inşa edildi.
1971’de tamamlanan havuz, 1972–74 yıllarında Dali’nin organizasyonları için sıklıkla kullanıldı.
1994 yılında yapılan restorasyonlarla birlikte 1997’de müze olarak açıldı. Mimari ekibin başında Oriol Clos i Costa ve José Ramos Illán vardı.
https://www.salvador-dali.org/en/
Penceredeki Kız ve Sessiz Güzellik
Dali’nin meşhur tablolarından biri olan Penceredeki Kız (1925), bu evin penceresinden dışarı bakan bir figür üzerinden anlatılır. Tablo, genç Gala’nın (Dali’nin ilham perisi ve hayat arkadaşı) arkadan görünüşünü resmederken, izleyiciyi onun bakış açısından dışarıdaki dünyaya taşır. Tıpkı Dali’nin hayatında olduğu gibi, bu sahne de hem gerçek hem düş gibidir.
Her yaz olduğu gibi bu yıl da, espadril giymek Cadaqués’in taş sokaklarında yürüyenlerin adeta bir ritüeli. Rahatlığı, doğallığı ve estetiği bir araya getiren bu ayakkabılar, Dali’nin döneminde de bölge halkının gündelik yaşamının bir parçasıydı. Sanatçının yalın ama etkileyici dünyasına uygun bir sembol gibidir espadriller – her adımda zarafet, her kıvrımda özgürlük...
Portlligat’taki bu ev, Dali'nin dünyasına açılan bir kapı olduğu kadar, geçmişle bugünü birleştiren eşsiz bir mekân. Dali'nin düş ile gerçeklik arasında bir yerde, zamanın ötesinde yaşamaya devam eden evini gezmek için yolunuz Cadaqués’te düşerse, yanında bir çift espadril taşımayı unutmayın.
